W wyniku eksploatacyjnej działalności kopalni ulegają zmianie stosunki wodne w rejonie oddziaływania zakładu. Zjawisko to występuje na szeroką skalę, ponieważ z wyrobiska i jego przedpola wypompowuje się ponad 20 mln m3 wody rocznie. Powstające przeobrażenia dotyczą:
- zmian charakterystyk hydrogeologicznych w obszarze zlewni,
- zmian jakości wody,
- zmian w użytkowaniu,
- przekształceniu sieci hydrograficznej.
Z terenu kopalni odprowadzane są następujące rodzaje wód i ścieków:
- wody opadowe z odwodnienia zwałowiska zewnętrznego,
- wody kopalniane z odwodnienia wyrobiska górniczego i jego przedpola,
- ścieki socjalno-bytowe z obiektów pomocniczych i administracyjnych obsługi kopalni,
- wody deszczowe spływające z terenów zaplecz technicznych zakładu.
Źródłami dopływu wód są:
- opady atmosferyczne,
- spływy powierzchniowe wód z zagłębień morfologicznych przyległych do wyrobisk odkrywkowych oraz z poziomów i dna odkrywek,
- wycieki wody ze skarp wyrobiska, w tym również wycieki wody ze ścian skarp filarów ochronnych.
Wszystkie te wody należą do zlewni naturalnej Nysy Łużyckiej.
I. Wody kopalniane Odwodnienie zakładu górniczego realizowane jest poprzez system hydrotechniczny. Wody spływające do rząpi pompowni ulegają po drodze zanieczyszczeniu ilastą zawiesiną koloidalną. Ze względu na jej szczególny charakter wynikający ze składu litologicznego złoża, wielkość i głębokość wyrobiska, praktycznie nie można usunąć metodami mechanicznymi. Na zawiesiny te składają się cząstki węgla, piasku, iłów i glin o bardzo małej prędkości sedymentacji. Koloidalne i pseudokoloidalne cząstki posiadają potencjał elektryczny, który w warunkach Kopalni Turów osiąga wartość 70 mV to jest 2-3 krotnie wyższy od występujących w wodach z innych kopalń węgla brunatnego w Polsce. Procesowi zanieczyszczenia wód z wyrobiska sprzyja dodatkowo niezbędne podczas wydobywania kopalin jej rozdrobnienie. Ze względu na ww. właściwości fizyczne na skutek oddziaływania sił międzycząsteczkowych, znaczna część zawiesiny nie aglomeruje i nie jest wytrącana z wody w procesie sedymentacji, szczególnie w okresach deszczowych. Kopalnia po długotrwałych poszukiwaniach skutecznych metod oczyszczania wód kopalnianych w 1994 roku znalazła właściwą metodę. Po przeprowadzeniu prób w 1994 roku, a w późniejszym okresie po jej sprawdzeniu na kanale południowym z zastosowaniem stacji pilotowej, przystąpiła do budowy dwóch oczyszczalni mechaniczno-chemicznych.
Zaprojektowane są na przejęcie i oczyszczenie w wymaganym stopniu 15 mln m3 wód kopalnianych na rok. Oczyszczalnie te funkcjonują na zrzutach wód z pompowni TI/3 do Nysy Łużyckiej oraz z pompowni TII/4 do potoku Ślad. W omawianych oczyszczalniach proces oczyszczania polega na koagulacji i flokulacji ilastych cząstek zawiesiny ogólnej. Powyższe procesy zachodzą w trzech zbiornikach-osadnikach skąd woda oczyszczona odprowadzana jest grawitacyjnie do cieków naturalnych. Natomiast osad o uwodnieniu 99% zgarniany za pomocą specjalnych zgarniaczy do lei osadczych, jest przepompowywany do lagun osadowych i poddawany procesom sedymentacji i dekantacji. Obecnie realizowany jest projekt modernizacji oczyszczalni wód kopalnianych nad potokiem Ślad. Modernizacja ma na celu dostosowanie istniejącego obiektu do środowiskowych wymogów unijnych, przy zastosowaniu zgodnie z Prawem Ochrony Środowiska najlepszej dostępnej techniki (BAT). Oczyszczalnia dla Głównej Rozdzielni i Sortowni Węgla jest oczyszczalnią mechaniczno-chemiczną z jednostopniowym strącaniem zawiesiny, neutralizacją i dwustopniową sedymentacją. Wody z obrębu Sortowni i Rozdzielni Węgla dostają się do zbiornika wyrównawczego z mieszadłem mechanicznym, grawitacyjnie, albo podawane są pompami ze studni pompowych P1 lub P2. Z ww. zbiornika wyrównawczego zanieczyszczone wody są tłoczone do nieprzepływowego reaktora wielofunkcyjnego, gdzie są podawane następujące reagenty (dobrane w trakcie rozruchu obiektu):
- koagulant glinowo-żelazowy ALF (koagulant),
- glinian sodu – czynnik zobojętniający.
Po przeprowadzeniu procesów zagęszczony osad jest usuwany do komór osadu, natomiast oczyszczona woda jest wykorzystywana do celów porządkowych, a jej nadmiar zrzucany do rzeki Miedzianki. W celu zapewnienia maksymalnej kontroli jakości oczyszczonych wód zainstalowano pH-metr do ciągłego monitoringu współczynnika pH w odprowadzanych wodach. W przypadku kiedy wartość współczynnika pH nie odpowiada narzuconym normom jest automatycznie zamykany zawór wylotowy. Stan formalno-prawny dla wszystkich zrzutów jest uregulowany. Kontrola jakości wód kopalnianych odprowadzanych z wyrobiska i jego przedpola prowadzona jest systematycznie. Na podstawie wyników wykonywanych analiz fizyko-chemicznych stwierdzić należy, że wszystkie próby wód kopalnianych pobranych w rejonie wyrobiska oraz jego przedpola odpowiadają wartościom dopuszczalnym w zakresie parametrów określonych w stosownych decyzjach wodno-prawnych.
Kopalnia w procesie odwodnienia zrzuca ok. 15 mln m3 wód kopalnianych rocznie. Wody głębinowe z odwodnienia studziennego (ok. 18% wszystkich wód kopalnianych) są czyste i nie wymagają oczyszczania przed zrzutem ich do odbiorników naturalnych. Zanieczyszczeniu ulegają jednak wody z odwodnienia powierzchniowego. Spływając do rząpi pompowni, prowadzą nadmierne ilości zawiesiny koloidalnej, która usuwana jest w kopalnianych oczyszczalniach. Stan wody jest dobry, zgodny z wymogami prawa. Zakończono prace przy budowie nowej oczyszczalni w technologii Actiflo nad Biedrzychówką (to trzecia oczyszczalnia wód kopalnianych w Turowie). Trwają obecnie prace rozruchowe. W planach jest modernizacja oczyszczalni na zrzucie do Nysy Łużyckiej. Skuteczność usuwania zawiesiny ogólnej wynosi 90%.
II. Wody opadowe sprowadzane ze zwałowiska zewnętrznego Budowa zwałowiska zewnętrznego wpłynęła na zmianę wielkości i charakteru zlewni w stosunku do warunków naturalnych, istniejących przed rozpoczęciem zwałowania. Dlatego też zaistniała konieczność wybudowania urządzeń zapewniających kontrolowany spływ wód opadowych z rejonu zwałowiska zewnętrznego. Wiązało to się z budową rowów, sprowadzeń, bystrotoków oraz zbiorników-osadników. Generalnie obszar zwałowiska zewnętrznego można podzielić na sześć zlewni, z których wody opadowe odprowadzane są ostatecznie do Nysy Łużyckiej. Kontrola jakości wód opadowych sprowadzanych ze zwałowiska zewnętrznego prowadzona jest systematycznie od 1992 roku. Wykonywane są analizy fizyko-chemiczne prób wody pobieranych w sieci punktów pomiarowych w rejonie zwałowiska zewnętrznego oraz jego przedpola.
III. Ścieki socjalno-bytowe z obiektów administracyjno-usługowych Kopalnia odprowadza również do odbiorników powierzchniowych ścieki socjalno-bytowe. Ilość odprowadzanych ścieków wynosi około 500.000 m³ na rok. Są one oczyszczane w dwóch głównych mechaniczno-biologicznych oczyszczalniach ścieków: Centralnej Oczyszczalni Ścieków Ośrodka Administracyjno-Usługowego i w oczyszczalni OSA-2 dla zaplecza V Pochylni. Oczyszczalnie te funkcjonują zgodnie z aktualnymi pozwoleniami wodno-prawnymi. Z końcem 2000 roku zakończono budowę kolektora sanitarnego do Oczyszczalni Ścieków Ośrodka Administracyjno-Usługowego, który przejął ścieki socjalno-bytowe z osadników gnilnych. Wykonywane są analizy fizyko-chemiczne prób wody pobieranych w sieci punktów pomiarowych z poszczególnych obiektów. Istnieje również mechaniczno-chemiczna oczyszczalnia ścieków z ługowej myjni krążników pracująca w obiegu zamkniętym. Ze względu na charakter pracy myjni krążników powstają ścieki o bardzo wysokiej wartości współczynnika pH oraz o stosunkowo dużej zawartości substancji ropopochodnych. Procesy koagulacji oraz flokulacji są wykonywane za pomocą koagulantu glinowo-żelazowego, polielektrolitu oraz kwasu siarkowego w nieprzepływowym reaktorze wielofunkcyjnym. Wytworzony osad zakwalifikowany jako odpad niebezpieczny jest zbierany do specjalnych worków i przekazywany firmie specjalistycznej do utylizacji. Natomiast oczyszczona woda jest zawracana z powrotem do procesu czyszczenia krążników.